გურამ პეტრიაშვილი - კაცი და მისი უცნაური პიანინო |
ღამით, როცა ყველას სძინავს, ერთი კაცი დადის ქალაქში. დადის და შესცქერის ვარსკვლავიან ცას. განათებული დიდი ქუჩიდან ვარსკვლავები არა ჩანს. ამიტომ კაცი ძველ, ვიწრო ქუჩებს ირჩევს სასიარულოდ.
დადის, თუ რომელიმე აივანზე ქოთნებით გამოდგმულ ყვავილებს ნახავს, მათ სურნელს შეისუნთქავს და ეღიმება.
თუ შეამჩნევს, აივანზე სარეცხის თოკზე ბავშვების ტანსაცმელი ჰკიდია, ჩაიყოფს ჯიბეში ხელს, ამოიღებს რაიმე სათამაშოს და ააგდებს აივანზე...
დადის ასე, ხან ვარსკვლავებს უყურებს, ხან აივნებს აკვირდება...
ხანდახან ეს მაღლა ცქერა ისე გაიტაცებს, ვეღარაფერს ამჩნევს, წამოჰკრავს ფეხს და ცხვირით ეცემა მიწაზე. ამიტომაც ცხვირი აქვს გასიებული და ზოგი ნაცნობი ზურგს უკან დიდცხვირასაც ეძახის...
ახლა, რაც მთავარია, იმას მოგიყვებით:
ამ კაცს მთელი სიცოცხლე სჯეროდა, დღეს თუ არა, ხვალ აუცილებლად სასწაული მოხდებაო.
სულ სასწაულს ელოდა...
...ერთ დილით, შინ რომ ბრუნდებოდა, შევიდა კაცი თავის ეზოში და რასა ჰხედავს: ეზოს შუაგულში პიანინო დგას.
მივიდა ახლოს. დააკვირდა. პიანინო ძალიან ძველია და მთლად დანჯღრეული. ალაგ-ალაგ ლაქიც გადასცლია.
სხვა ალბათ მოჰყვებოდა სირბილს მეზობლებში, ხომ არ იცით, ვისია, ვინ მოიტანა, ეს სანაგვეზე გადასაგდები პიანინო რაღა ჩვენს ეზოში დადგესო.
ამ კაცმა კი გაიღიმა და იფიქრა:
მოხდა სასწაულიო.
მიაწვა პიანინოს და წვალებ-წვალებით შეიტანა თავის ოთახში.
მოიწმინდა ოფლი კაცმა, მიიდგა სკამი პიანინოსთან, დაჯდა და თქვა: ახლა კი დავუკრათო.
ახადა კლავიატურას, ასწია ხელები, უნდა დაჰკრას თითები კლავიშებს და უცებ შეყოყმანდა: მოაგონდა, დაკვრა რომ არ იცოდა.
დაუშვა ხელები, ზის, უცქერის პიანინოს ნაღვლიანი...
ამ ცქერაში შეამჩნია, რომ წინა კედელზე პიანინოს პატარა კარი ჰქონია.
გამოაღო კაცმა კარი და ჰხედავს: იქ პატარა თახჩაა, თახჩაში კი ფერადყდიანი
წიგნი დევს.
თხელი, ძალიან თხელი ფურცლებია. ფურცლებზე ნახატებია. ზოგზე რა ხატია და ზოგზე რა: ბავშვები, კაცები, ქალები, ყვავილები, ცხოველები, ქოლგები, ქუდები და ათასი სხვა რამ. ყოველ ფურცელზე თითო ლამაზი ნახატია.
ათვალიერა კაცმა წიგნი, ათვალიერა და თქვა: მგონი, რაღაცას მივუხვდიო.
გადაშალა წიგნი ერთ-ერთ გვერდზე.
ასწია ხელები ნამდვილი პიანისტივით, თავი უკან გადაიქნია, ერთხანს გაშეშდა ასე და მერე დაჰკრა კლავიშებს...
და მოხდა სასწაული: თუმცა კაცმა მანამდე დაკვრა სულ არ იცოდა, ახლა მშვენივრად დაუკრა.
ჯერ თვითონაც გაუკვირდა, შეჩერდა ერთ წამს, მერე განაგრძო ისევ დაკვრა.
უცქერის წიგნის ფურცელს, უკრავს ლამაზად...
უცებ საიდანღაც დიდი თეთრი პეპელა გაჩნდა ოთახში.
კაცმა შეჰხედა პეპელას და გაუღიმა. განაგრძო დაკვრა.
იმ პეპელას მეორე მოჰყვა, მეორეს – მესამე... და მალე უამრავი პეპელა აფარფატდა ოთახში...
უკრავდა კაცი.
კიდევ და კიდევ ჩნდებოდნენ თეთრი პეპლები...
მერე კაცმა შეწყვიტა დაკვრა.
იმავ წამს ის თეთრი პეპლები ფურცლებად იქცნენ და ნელ-ნელა დაეფინნენ იატაკს.
დაჰხედა კაცმა ფურცლებს: ზედ რაღაც ეწერა.
კაცს გული აუძგერდა სიხარულით.
დააწყო ფურცლები რიგზე და კითხვას შეუდგა.
ფურცლებზე ზღაპარი ეწერა.
ეს იყო ზღაპარი ცაში მფრინავ პატარა ვეშაპზე და მის მეგობარ პატარა გოგონაზე.
ახლა ყველაფერს მიხვდა კაცი:
თურმე ზღაპრებს უკრავდა ის პიანინო.
წიგნის იმ ფურცელზე, დაკვრის დროს რომ უცქეროდა კაცი, ღრუბლებში მონავარდე პატარა ვეშაპი ეხატა.
გოგონა კი ამ ზღაპარში ალბათ იმიტომ მოხვდა, რომ ეს კაცი ერთ ძალიან კარგ პატარა გოგონას იცნობდა. ის გოგონა ახლა შორს იყო და მასზე ნაღვლობდა კაცი...
წაიკითხა კაცმა ზღაპარი ბოლომდე.
ვაშაო, – დაიძახა. სიხარულით ყირაზე დადგა და რამდენჯერმე შემოუარა პიანინოს. მერე წამოხტა და თქვა: დრო არ უნდა დავკარგო, პიანინო იცდისო.
მიუჯდა პიანინოს.
გადაშალა წიგნი სხვა ფურცელზე და დაიწყო დაკვრა.
და კვლავ აფარფატდნენ ოთახში დიდი თეთრი პეპლები...
აი, ასე ცხოვრობს ის ბედნიერი კაცი ქალაქში.
გამოდის ღამით, დადის, უცქერის ვარსკვლავებს, აკვირდება აივნებს...
სახლში კი ელოდება დანჯღრეული ძველისძველი პიანინო.
პიანინო, რომელიც უკრავს ზღაპრებს!
თურმე ამაოდ არ მოელოდა კაცი სასწაულს!
თქვენ? თქვენ გჯერათ სასწაულების?
შეგმთხვევიათ სასწაული?
თუ არ შეგმთხვევიათ, ალბათ იმიტომ, რომ არა გჯერათ სასწაულებისა.
ალბათ იმ პიანინოს ამბავიც საეჭვოდ გეჩვენათ.
თუ გნებავთ, მე შემიძლია დაგეხმაროთ მის ნახვაში.
როდესაც ქალაქში დიდი თოვლი მოვა, ადექით შუაღამისას, წადით ქალაქის ბაღში და დათოვლილი კარუსელის შორიახლოს დაიმალეთ.
იქ მალე აუცილებლად მოვა ის კაცი და კარუსელის დათოვლილ ცხენებს დაუწყებს საუბარს, დაუყვავებს და მოეფერება.
კარუსელის ცხენებზე ხომ სულ ბავშვები სხედან დაზამთრებამდე. ჰოდა, დიდთოვლობისას ცხენებს ენატრებათ ბავშვების ჟრიამული და ძალიანა ნაღვლობენ.
კაცი ცხენს რომ ელაპარაკება, მიდით თქვენც ახლოს და ჩუმად გაჩერდით.
თქვენ ის ცხენები თუ გეცოდებათ, კაცი მაშინვე მიხვდება და, როცა ცხენებს დაემშვიდობება, წაგიყვანთ თავის სახლში.
გაჩვენებთ პიანინოს.
დაუკრავს თქვენთვის და მერე ზღაპარსაც გაჩუქებთ.
წამოიღებთ ფურცლებს უბით, ივლით თოვლში და სულ ისეთი გრძნობა გექნებათ, რომ თეთრი პეპლები გისხედან უბეში...
მაგრამ, თუ კარუსელის დათოვლილი ცხენები არ გეცოდებათ, ბევრიც რომ იწუწუნოთ და ოხვრა-კვნესასაც მოჰყვეთ, მაინც ვერ მოატყუებთ იმ კაცს.
და ვერც პიანინოს ნახავთ:
იმ კაცმა თვითონ თუ არ მიგიწვიათ სახლში, მასთან რომ შეიპაროთ კიდეც, ვერ დაინახავთ იმ პიანინოს.
ბოლოს და ბოლოს, შეიძლება ისიც მითხრათ, რა პიანინო, რის პიანინო, არც ის კაცია ქვეყანაზე, ვიყავით, ბატონო, შუაღამისას იმ სულელურ ხის ცხენებთან, მაგრამ ტყუილად გავიყინეთ, არავინ მოვიდაო.
აბა რა გითხრათ, შეიძლება იმ ღამეს ძალიან გაერთო დაკვრაში ის კაცი და ვეღარ წავიდა ცხენების სანუგეშებლად.
და საერთოდ, თქვენი ნებაა, გინდათ, დაიჯერეთ იმ კაცის არსებობა, გინდათ, ნუ დაიჯერებთ. მაგრამ თუ არ დაიჯერებთ, თქვენთვისვე იქნება ცუდი: ყოველთვის, როცა გვიან ღამით რაღაც გაიხმაურებს აივანზე, თქვენ გულგახეთქილი წამოვარდებით, ქურდები შემოიპარნენ სახლშიო; იქვე, პაწია საწოლებში მძინარ ბავშვებს კი გაეღიმებათ, რადგან ძილშიც მიხვდებიან, რომ დილით სათამაშოს იპოვიან აივანზე.
თაკო ბაქრაძის ილუსტრაციები
გამომცემლობა „ინტელექტი“