ვანგოგენი | Vangogen

დავბადებულვარ 1951 წლის 4 იანვარს, მეოცე საუკუნის მეორე ნახევრის პირველი წლის, პირველსავე კვირაში. ჩემმა მშობლებმა გადაწყვიტეს, რომ ამაში იყო რაღაც დასამახსოვრებელი და ჰაჯიმე დამარქვეს, რაც ”დასაწყისს” ნიშნავს. სხვა მხრივ კი არაფრით გამოირჩეოდა ჩემი დაბადება. რამდენადაც ვიცოდი, ჩემი ნაცნობებიდან არავის, რა თქმა უნდა შომამოტოს თუ არ ჩავთვლით, ლისტის საფორტეპიანო კონცერტები არასდროს არ მოესმინა. ამ ფაქტის მარტო წარმოდგენაც კი მაამაყებდა. მე ხომ ისეთ სამყაროში შევაბიჯე, სადაც ჩემი ნაცნობები არასდროს ყოფილან, თითქოს საიდუმლო ბაღი ყოფილიყოს, სადაც შესვლის ნება მხოლოდ მე დამრთეს. ვუსმენდი და ვგრძნობდი, ზევით როგორ ვიწეოდი, როგორ ავდიოდი არსებობის ახალ დონეზე. მე და-ძმის გარეშე გავიზარდე და ასეთად უკვე ჩამოვყალიბდი. თუ და, ან ძმა მეყოლებოდა, მე უკვე ის არ ვიქნებოდი, რაც ეხლა ვარ, ამიტომ არაბუნებრიავია, ვიფიქრო იმაზე, თუ რა მოხდებოდა, ისინი რომ მყოლოდა. დარწმუნებული ვიყავი, რაღაც მიმზიდველი, მართლაც რომ იდო სამხრეთით, საზღვრის მიღმა. გრძნობას, რაც მისი ხელის შეხებამ დამი...

„ცხოვრება ამტანობის შესამოწმებელი ტესტების რიგია. ჩააბარეთ პირველი ტესტები, ჩაიჭერით დანარჩენებში. გაიფუჭეთ ცხოვრება, მაგრამ ბოლომდე არა... და იტანჯეთ, ყოველთვის იტანჯეთ. ყველა უჯრედით ტკივილის შეგრძნება უნდა ისწავლოთ. სამყაროს თითოეული ნამსხვრევი პიროვნულ ჭრილობად აქციეთ. და მიუხედავად ამისა, სიცოცხლე გააგრძელეთ – გარკვეული დროის განმავლობაში მაინც. ნუ შეიზიზღებთ სიმორცხვეს. ოდესღაც მას შინაგანი სიმდიდრის ერთადერთ წყაროდ თვლიდნენ და არც ცდებოდნენ. მართლაც, სურვილისა და მოქმედების დაშორებისას საინტერესო ფსიქიკური მოვლენები შეინიშნება. ადამიანი, ვისთვისაც ასეთი დაშორება უცნობია, ცხოველს უფრო უახლოვდება“. „რაც უფრო უახლოვდებით ჭეშმარიტებას, მით უფრო იზრდება თქვენი მარტოობა. დიდებული შენობაა, თუმცა უკაცრიელი. ცარიელ დარბაზებში დააბიჯებთ, ნაბიჯების ხმა ექოდ გიბრუნდებათ. ჰაერი გამჭვირვალეა და უძრავი; საგნები გაქვავებულებს ჰგვანან. დრო და დრო ტირილს იწყებთ, იმდენად ულმობლად წმინდა და თვალისმომჭრელია ის, რასაც ხედავთ. უკან, არცოდნის ნისლში დაბრუნება გსურთ, მაგრამ გულის სიღრმეში იცით,...

„ როცა არლში ჩავედი, ვინსენტი საკუთარი თავის ძიებაში იყო, მე გაცილებით უფროსი, უკვე მოწიფული კაცი ვიყავი. ვგრძნობდი, რომ ვჭირდებოდი, თუმცა სწორედ მას უნდა ვუმადლოდე ჩემი ძველი ფერწერული იდეების თავმოყრას. ამასთნ, მძიმე წუთებში ისიც შემეძლო მეფიქრა, რომ ჩემზე უბედური ადამიანიც არსებობს“ - პოლ გოგენი „ჩემი ამოცანა იყო, მისთვის მესწავლებინა. არ გამძნელებია, რადგან არლში საამისოდ მდიდარი და ნაყოფიერი ნიადაგი აღმოჩნდა... ამის შემდეგ ჩემი ძვირფასი ვან გოგი საოცრად წინ წავიდა“ - პოლ გოგენი Vincent van Gogh - Cafe Terrace at Night, 1888 „არლში თავს ისე უცხოდ ვგრძნობ, რომ ყველაფერი: პეიზაჟიცა და ხალხიც ძალიან პატარა და საცოდავი მეჩვენება. მე და ვინსენტი იშვიათად ვეთანხმებით ერთმანეთს, მეტადრე, როცა საქმე ფერწერას ეხება. მას აღაფრთოვანებს დომიე, დობინი, ზიემი და დიდი თეოდორ რუსო, ანუ ყველა ის, ვინც ჩემთვის მიუღებელია. სამაგიეროდ სძულს ენგრი, რაფაელი, დეგა, რომლებითაც ყველაზე მეტად ვარ აღტაცებული... ჩემი ნამუშევრებიც ძალიან მოსწონს, მაგრამ ხატვის დროს სულ ეჩევნება, რომ რაღაცას ისე ...

გაძვალტყავებული გალეული ხელი დაღლილი ობობასავით მძიმედ მოატარა ატმებზე . ზოგჯერ, ზამთრის გრძელ ღამეებში, როცა ხმის გამცემი მომენატრება, მათთან ყოფნა მომინდება ხოლმე, მაგრამ ნაცნობი სიტყვებით მხვდებიან... ის კი არ მაწუხებს ჯუჯა რომ ვარ, ადამიანების სისასტიკე მტანჯავს. ჟალუზები მივხურე, ჩავრაზე. სამყარო იქ, გარეთ დარჩეს! ყველაფერი, რაც დროს ითხოვს, მომჭირნეობით უნდა დაიხარჯოს. საათის გვერდით ოდეკოლონის ბოთლია, მის გვერდით - გაზეთი, გაზეთთან - ცხვირსახოცი. ჩემი მზერა მათ გადაუვლის, მათ ზედაპირს იმ იმედით შეეხება, იქნებ რამე მითხრან, რამე გამახსენონო, მაგრამ უკვე იმდენჯერ გამახსენეს, რომ სათქმელი აღარაფერი დარჩენიათ. ისინი მხოლოდ და მხოლოდ ოდეკოლონის ბოთლი, გაზეთი, ცხვირსახოცი, გასაღები და საათია. ჩემო ფიქრებო, ფრთხილად! არ მიეკედლოთ რომელიმე ამ წამს! წამოფრინდით და გადით! გავიდეთ დროისა და ოთახის გარეთ! თუ გვეცოდინება მთელი საბუნებისმეტყველო და საზოგადოებრივი მეცნიერებები, ალაჰი მოკვდება და ჩვენც... ადამიანი ცხოვრებაში გასაკეთებელ დიდ საქმეებზე მაშინ ფიქრობს, როცა მარტოა...

„ სისხლდენა, ეტყობა, დიდხანს ვერ შეიჩერა, რადგან მეორე დღეს პირველი სართულის ორივე ფილაქანზე გასისხლიანებული ხელსახოცები ეყარა. ორივე ოთახი და ჩვენს საძინებელში ამავალი პატარა კიბე სისხლით იყო მოსვრილი“ - პოლ გოგენი

ევროპული პორტრეტებისგან განსხვავებით, სადაც უმთავრესი ინდივიდუალობა იყო, ტაიტურ ნახატებში გოგენი ორფიგურიან პორტრეტებს ირჩევს.  ამასთან, იგი თავისებურად გადმოსცემს იქაური ცხოვრების სიმშვიდეს. ტილოებში „პარაუ აპი“, „აჰა ოე ფეიი?“ თუ „ეიაჰა ოჰიპა“, დუალიზმი ცენტრალური მოტივია. სხვა ტილოებზე იგი შეწყვილებულ პერსონაჟებს გადააჯგუფებს, მაშინაც კი, თუ ისინი ძირითად პერსონაჟებს არ წარმოადგენენ. პარაუ აპი (დღის სიახლენი) 1892 აჰა ოე ფეიი ? (რაო, შეგშურდა?) 1892 ეიაჰა ოჰიპა (ნუ მუშაობ) 1896

„მე დიდი ხელოვანი ვარ და ეს ვიცი“ - პოლ გოგენი „ველური ინსტინქტების მქონე უბიწო პიროვნება“ - ვინსენტ ვან გოგი გოგენზე „ტაიტიზე ექსტაზს, სიმშვიდესა და ხელოვნებას ვეძებ“ - პოლ გოგენი „ახალი ოჯახით გარემოცულს ევროპელებისგან განსხვავებით, ფულის მოხვეჭა არ მიზიდავს, როგორც იქნა, ამისგან გავთავისუფლდი და, ალბათ, ისევ შევძლებ სიყვარულს, სიმღერასა და სიკვდილს“ - პოლ გოგენი „ყველაფრის გაბედვის უფლების მოპოვება მსურს“ - პოლ გოგენი „საზოგადოებას ჩემი არაფერი მართებს, რადგან ჩემი ფერწერა მხოლოდ „ნაწილობრივ“ არის კარგი. ის მხატვრები კი, რომლებიც დღეს ამ თავისუფლებით სარგებლობენ, ჩემგან დავალებულნი არიან“ - პოლ გოგენი „მე ველური ვარ. ცივილიზებული ადამიანები ამას ერთი შეხედვით გრძნობენ, რადგან ჩემს ტილოებში არაფერია გასაოცარი, თავგზის ამრევი, გარდა „ჩემი უნებლიე სიველურისა“ - ამით არიან ისინი შეუდარებელნი“ - პოლ გოგენი „როგორც იქნა ბრეტანში გასამგზავრებელი ფული ვიშოვე, აქ კი კრედიტით ვცხოვრობ. ფრანგს თითქმის ვერ შეხვდები, სულ უცხოელები არიან. ჩემი ფერწერა დიდ კამათს იწვევს, მაგ...

ლანსაროტე ის კუნძულია, სადაც არასდროს წვიმს                      ჩემთვის ვიფიქრე, რომ საუკუნეთა მონაცვლეობაში დიდი ხეირი ნამდვილად არ ეყარა. ახალი გაჭრილი ვაშლივით ჰგავდა გარდასულს. აი, რა დაგვრჩება 21 საუკუნისაგან: წარმატებები ტექნიკასა და მეცნიერებაში. „ტოიოტას“ მარკის მიკროავტობუსი ცოტათი მაინც განსხვავდება დილიჟანსისგან. ხომ ასეა? ადამიანმა არც არაფერზე უნდა თქვას და არც არაფრისგან შეიკავოს თავი, ხომ მართალია? სისულელემ, თუ ასაკი ხელს გიწყობს, შეიძლება ერთგვარად გაგართოს. მაგრამ ასაკოვანს - ნურას უკაცრავად: გადაგღლის. მასმედიის საშუალებებმა მსოფლიოს ყველა კუთხე-კუნჭულში შეაღწია. მის მსახურთა მიერ შეკოწიწებულ მსოფლიო სურათს თუ დავუჯერებთ, შეუძლებელია არ გავოცდეთ კაცობრიობის ბედ-იღბლით ცხოვრებისა და ერთი საერთო კალენდარისადმი დაქვემდებარების უნარით. ასეა თუ ისე, აშკარაა, რომ ჩვენ თავბრუდამხვევი სიჩქარით მივიწევთ ამერიკის შეერთებული შტატების მიერ მართული მსოფლიო ფედერაციისკენ, სადაც სახელმწიფო ენად ინგლისური...