ვანგოგენი | Vangogen

ბაჩანა ბრეგვაძის ესსე იტალიელი პოლიტოლოგის, სამხედრო თეორეტიკოსის, დიპლომატის და ფილოსოფოსის ნიკოლო მაკიაველის (1469–1527 წწ.) შესახებ. *** „ძალაუფლება მისი ბოროტად გამოყენების გარეშე მთელ თავის მომხიბვლელობას კარგავს“. *** გადმოცემით, როცა ნეაპოლის მეფემ ფერდინანდ II-მ - ეს იგივე ესპანეთის მეფე ფერდინანდ V არაგონელია (1452-1516), რომელიც თავის საშინაო პოლიტიკაში ეყრდნობოდა თავისსავე ინკვიზიციას და „სანტა ჰერმანდადს“ (1476) და რომლის მარჯვენა ხელიც იყო ესპანეთის პირველი „დიდი ინკვიზიტორი“ ტორკემადა (1420-1492) - დიახ, როცა ამ ვერაგმა, სასტიკმა და დაუნდობელმა მბრძანებელმა შეიტყო, რომ პაპის ტახტზე ალექსანდრე VI-ის სახელით აყვანილ იქნა ესპანელი დიდებული როდერიგო ბორხა (იტალ. ბორჯა), თვიტ ეს გულქვა კაციც კი, რომელსაც თავისი შვილების დაკრძალვაზეც არ გადმოუგდია ცრემლი, მწარედ ატირდა თურმე. ალექსანდრე VI-მ სულ მალე დაამტკიცა, რომ ფერდინანდს საკმარისზე მეტი მიზეზი ჰქონდა სატირლად. ფრანჩესკო გვიდარჩინი 1529 წელს წერდა: „მე უფრო მეტად, ვიდრე სხვა ვინმეს, მეზიზღება მღვდელმთავართა პატ...

მხატვრული ლიტერატურა დამნაშვეთა სამყაროს ყოველთვის თანაგრძნობით, არც თუ იშვიათად კი სულაც მლიქვნელური პირმოთნეობით ასახავდა. იაფფასიანი ზიზილ-პიპილებით მზერადაბმულმა ქურდული სამყარო რომანტიკული საბურველით შემოსა, ვერ შეძლო დაენახა მისი ჭეშმარიტად გულისამრევი სახე. ეს პედაგოგიური ცდომილებაა, რომელიც ჩვენს ახალგაზრდობას ძალიან ძვირი დაუჯდა. 14-15 წლის ბიჭს ეპატიება გატაცება ამ სამყაროს „გმირული“ ფიგურებით, მწერლისთვის კი ეს უპატიებელი დანაშაულია. მაგრამ დიდ მწერლებს შორისაც კი ვერ შევხვდებით ისეთს, რომელიც დაინახავდა რა ქურდის ნამდვილ სახეს, პირს იბრუნებდა მისგან, ან, როგორც ჭეშმარიტ შემოქმედს შეჰფერის, მსჯავრს დასდებდა მას, როგორც ზნეობრივად მიუღებელს. ისტორიის კაპრიზით, სინდისისა და ღირსების ყველაზე ექსპანსიურმა მქადაგებელმა, როგორიცაა, ვთქვათ, ვიქტორ ჰიუგო, ძალა არ დაიშურეს დანაშაულებრივი სამყაროსთვის ხოტბის შესასხმელად. ჰიუგოს წარმოედგინა, რომ დანაშაულებრივი სამყარო საზოგადოების ის ნაწილია, რომელიც ღიად შეუდრეკლად და ქედუხრელად აპროტესტებს გაბატონებულ სიყალბეს. მაგრამ ჰიუგოს თავ...

- უოტსონ, გსმენია ჩემგან პროფესორ მორიარტის შესახებ? - ცნობილი მეცნიერი კრიმინალი, იმდენადვე ცნობილი თაღლითებს შორის, როგორც... - ჩემი სირცხვილი, უოტსონ! - დარცხვენილი ხმით ჩურჩულებდა ჰოლმსი. - მე ვაპირებდი მეთქვა, რამდენადაც იგი უცნობია საზოგადოებისათვის-მეთქი. - მოარტყი! მიზანში მოარტყი! - წამოიძახა ჰოლმსმა, - შენ ჭეშმარიტად მოულოდნელ მიდრეკილებას ავლენ სარკაზმისკენ, უოტსონ, რომლისგანაც საკუთარი თავის დაცვა უნდა ვისწავლო. მაგრამ როდესაც მორიარდის კრიმინალს უწოდებ, კანონის თვალსაზრისით ეს ცილისწამებაა და ამაშია მისი დიდება და საოცრება! ყველა დროის უდიდესი ინტრიგანი, ყველა უღმერთობის ორგანიზატორი, იატაკქვეშა სამყაროს მაკონტროლებელი გონი, გონი რომელსაც შეეძლო შეექმნა ან მოეწამლა ნაციათა ბედი - აი, ასეთია ეს კაცი! მაგრამ იგი იმდენად შორს დგას საზოგადო ეჭვისაგან, იმდენად დაცულია კრიტიკისგან, მორიდებულია, მაგრამ იმდენად დაფასებული თავის საქმიანობაში, რომ შენ მიერ გაჟღერებული ამ კონკრეტული სიტყვების გამო შეუძლია გაიძულოს სასამართლოში წახვიდე და შენი წლიური პენსია მისთვის მი...

ვენერა მილოსელი გადმოცემის თანახმად, „ვენერა მილოსელის“ ქანდაკება, მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი სკულპტურა, 1820 წელს, კუნძულ მილოსზე აღმოაჩინეს.   ქანდაკება ორ ნაწილად იყო გატეხილი. როგორც ამბობენ, ფლოტის ერთ-ერთმა ფრანგმა საზღვაო ოფიცერმა, რომელიც „ვენერას“ ისტორიულ ღირებულებას მიხვდა, სკულპტურის გემზე გადატანა ბრძანა. მეზღვაურები, რომლებსაც „მილოსელი ქალბატონის“ ტრანსპორტირება დაევალათ, ერთმანეთს წაეჩხუბნენ, რა დროსაც „ვენერას“ ორივე მკლავი მოტყდა და საზღვაო მოგზაურობაში ხელების გარეშე გაემგზავრა. ამ ფაქტის აღმოჩენის შემდეგ, მეზღვაურებს ქანდაკების ნაწილების წამოსაღებად ნაპირზე გადასვლა დაეზარათ, „ვენერა მილოსელის“ მკლავები კი სამუდამოდ დაიკარგა... სამოთრაკელი ნიკე "ნიკეს" გასაოცარი ქანდაკება, კუნძულ სამოთრაკზე, 1863 წელს აღმოაჩინეს. ოქროსფერი პაროსის მარმარილოსგან დამზადებული სკულპტურა, კუნძულზე აღმართული ზღვის ღმერთის ტაძარის საკურთხეველს ამშვენებდა.  მკვლევართა აზრით, „ნიკე“ ქრისტეს შობამდე მეორე საუკუნეში, ბერძენთა ფლოტის გამარჯვებების უკვ...

სანამ სიცოცხლე დაიწყება, ანუ სიკვდილი და ეროტიკა გურიაში ზენა ქარი ქრის. [...] ფანჯრების სასწრაფოდ მოხურვა. წაი, ბიჯო, უცებ ნახე, ოდაშია მგონი დარჩენილი ღია, რაცხა ბრახუნობს, თუ დეინსხრა, მერე მისით კი არ ჩაჯდება სტეკლო. *** საერთოდ, წიგნები მეორე სართულზე ცხოვრობენ, ყველაზე ლამაზ და ღირსეულ ადგილას. სადაც ძირითადად მტვრის გადასაწმენდად და მკვდრის დასასვენებლად ადიან. არა, ნუ იფიქრებთ კითხვა არ გვიყვარდეს. მაგრამ ის დროა, წიგნის ფურცელი გალანცული ლამპის გასაწმენდად უფრო ფასობს ან მასწავლებელი რომ არ დადის, იმ ადგილის აღსაჭურვად. ისე, ზოგიერთ მასწავლებელს ევლო, არ აწყენდა, რამეს წაიკითხავდა, ნაგლეჯზე მაინც. *** 13 წლისამ მივიღე ერთი ფრიად ამაღელვებელი და, ამავდროულად, როგორც მერე გაცხადდა, მცდარი მინიშნება - ალბერტო მორავიას ჩოჩარა იმფერი წიგნი იყო. იმფერი. ეროტიკული. მორავია რომ ქართველი მეგონა, ეს კიდევ ცალკე საგაა. ახლა ალბერტოსა და ჰამლეტის გურულსახელობით ძნელად გაგვაკვირვებთ. ჰოდა, ვითხოვე. გარეკანი, სადაც შიშველი ქალი იყო წარმოდგენილი, ინფორმაციის წყაროს სანდოობას,...

მიხეილ ჯავახიშვილს თავის დროზე განზრახული ჰქონდა დაეწერა მეტად ორიგინალური ყაიდის მოთხრობა, თუ როგორ იკრიბებიან მისი პერსონაჟები (ჯაყო ჯივაშვილი, თეიმურაზ ხევისთავი, კვაჭი კვაჭანტირაძე...) და ასამართლებენ ავტორს. 1924 წელი  „ჩემი ნაწერების გმირები იკრიბებიან და მასამართლებენ. კარგი თემაა“. 1935 წელი  „ტემა: „ჩემი სტუმრები – ჩემი გმირები მოდიან ( ჯაყო , თეიმ ., კვაჭი ) და გასამართლებას მიპირებენ“. მიხეილ ჯავახიშვილი - უბის წიგნაკებიდან როგორც სხვა არაერთი ჩანაფიქრი (რაზეც გარკვეულ წარმოდგენას გვიქმნის მისი უბის წიგნაკები), ეს განზრახვაც აღუსრულებელი დარჩებოდა. როსტომ ჩხეიძემ მიხეილ ჯავახიშვილის დაუწერელი მოთხრობის ზოგადი ქარგა პიესისთვის გამოიყენა... მონტაჟი ორ მოქმედებად და ათ სურათად დაუწერელი მოთხრობის ტრაგედიაზე მიხეილ ჯავახიშვილი. ქართველ მწერლებს ჩემი სალამი და უღრმესი პატივი! გთხოვთ მიცნობდეთ: ნაკაცარი გახლავართ, ვინმე მიხეილ ჯავახიშვილი. ნუ შეწუხდებით, ბატონებო. მეტი რა უნდა მიშასა, თავს არ ამხობდნენ კრიშასა, ეხე-ხე! ნუ შეშინდებით, ყმაწვ...

„შემიძლია ვაპატიო ალფრედ ნობელს დინამიტი, მაგრამ მხოლოდ ადამიანის ფორმით მოვლინებულ სატანას თუ შეეძლო ნობელის პრემიის გამოგონება“, - ბერნარდ შოუ. 1926 წლის 18 ნოემბერს, ირლანდიელმა მწერალმა - ჯორჯ ბერნარდ შოუმ ნობელის პრემიის ფულად ჯილდოზე, დღეისათვის, დაახლოებით - ნახევარ მილიონ აშშ დოლარზე თქვა უარი. შოუს, ზოგადად, პრემიაზეც სურდა უარის თქმა, თუმცა მისმა მეუღლემ იმ არგუმენტით გადააფიქრებინა, რომ მისთვის ნობელის პრემიის მინიჭების ფაქტი ირლანდიასაც მოუტანდა აღიარებას. მწერალმა ფულის აღებაზე უარი თქვა, თუმცა განაცხადა, რომ სურდა თანხა შვედური წიგნების ინგლისურად თარგმნას მოხმარებოდა. აღსანიშნავია, რომ წელს, ბობ დილანისთვის ნობელის პრემიის მინიჭებამდე, ბერნარდ შოუ რჩებოდა ერთადერთ მწერლად, რომესაც ნობელის პრემია და ოსკარი („პიგმალიონი“) ჰქონდა მიღებული. ჯორჯ ბერნარდ შოუს ნობელის პრემია „მისი როგორც იდეალიზმის, ისე ჰუმანიზმის მატარებელი შემოქმედებისათვის, რომლის სრული სატირა ხშირად თავისებულ პოეტურ სილამაზესთან ერთიანდება“ მიენიჭა.

1851 წლის 14 ნოემბერს, ნიუ-იორკის ნაპირებს ჰერმან მელვილის - „მობი დიკი“ მიადგა.  სწორედ ამ დღეს, გამომცემლობა „Harper & Brothers“-მა ამერიკელი მწერლის რომანი გამოსცა, რომანი რომლის პირველი წინადადება - „დამიძახეთ ისმაილი“ ნაწარმოებების ერთ-ერთი საუკეთესო დასაწყისად ითვლება. „მობი დიკი“ დღეს ამერიკული და მსოფლიო ლიტერატურის კლასიკად ითვლება, თუმცა, საწყის ეტაპზე, კაპიტან აქაბისა და თეთრი ვეშაპის თავგადასავალს, დიდი გამოხმაურება არ მოჰყოლია.   ჰერმან მელვილი ნიუ-იორკში, 1819 წელს დაიბადა. ახალგაზრობაში, მელვილი ვეშაპსანადირო გემზე მსახურობდა. 1846 წელს, მან პირველი რომანი - „ტაიპი“ გამოაქვეყნა“ - რომანტიკული თავგადასავალი, რომელიც მწერლის პოლინეზიურ გამოცდილებას ეფუძნებოდა. წიგნი წარმატებული აღმოჩნდა, რასაც გაგრძელება - „ომუ“ მოჰყვა. ამ რომანების შემდეგ, ჰერმან მელვილმა 3 რომანი გამოაქვეყნა, მისი მეექვსე წიგნი - „მობი დიკი“ კი პირველად 1851 წლის 18 ოქტომბერს, ლონდონში გამოიცა. როგორც ცნობილია, მელვილი გამომცემელს „ტაიპისა“ და „ომუს“ მსგავსი ნაწარმოების და...

9 ნოემბერს, ცნობილი გახდა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების 45-ე პრეზიდენტი - დონალდ ტრამპი გახდა. ამ ფაქტს ამერიკელი მწერალი ჯორჯ მარტინი საკუთარ ბლოგზე გამოეხმაურა: "სიტყვებით ვერ გამოვხატავ, თუ როგორ ვგრძნობ თავს ამ დილით. ამერიკამ თავისი სათქმელი თქვა. ნამდვილად მეგონა, რომ ამაზე უკეთესები ვიყავით. აღმოჩნდა რომ არა. მოვა იანვარი და დონალდ ტრამპი გახდება ყველაზე უარესი პრეზიდენტი ამერიკის ისტორიაში, საშიში და არასტაბილური მოთამაშე მსოფლიო სცენაზე. და თქვენ, უმცირესობაში მყოფო დემოკრატებო, მას ხელს ვერ შეუშლით. მომდევნო ოთხი წლის განმავლობაში ჩვენი პრობლემები უფრო და უფრო გაუარესდება. როგორც ვამბობდი, ზამთარი ახლოვდება."

პროექტი - "ახალი ტფილისი". დავით აღმაშენებლის გამზირის რეაბილიტაცია.   პროექტი - ახალი ტფილისი from Vangogen on Vimeo . თბილისის განვითარების ფონდი / Tbilisi Development Fund

საკუთარი ხელოვნების სრულყოფილებაში ღრმად დარწმუნებულმა მიქელანჯელომ კონტრაქტში მიუთითა - „პიეტა იქნება ულამაზესი მარმარილოს ქანდაკება და ვერც ერთი ცოცხალი ხელოვანი უკეთესს ვერ შექმნის“. პიეტა (იტალ.: Pietà - თანაგრძნობა, ღვთისმოსაობა) ძვ. რომაულ მითოლოგიაში მშობლების მიმართ შვილის სიყვარულის განსახიერება. ლეგენდის მიხედვით, სიკვდილმისჯილი მამა (თუ დედა) ქალიშვილს ძუძუთი გამოუკვებავს და სიცოცხლე გაუხანგრძლივებია. პიეტას გამოსახავდნენ ქალის სახით, მისი ატრიბუტებია ბავშვები და წერო. პიეტას უწოდებენ აგრეთვე იესო ქრისტეს დატირების სცენებს (ღვთისმშობელი და მკვდარი ქრისტე). მიქელანჯელომ ქანდაკება 1498-1499 წლებში შექმნა, ხელოვანი მაშინ 23-24 წლის იყო. ქანდაკება ერთ-ერთი კარდინალის საფლავის კაპელისთვის იყო განკუთვნილი. იტალიელი ხელოვანისა და მწერლის - ჯორჯო ვაზარის ცნობით, მიქელანჯელომ ქანდაკებაზე ავტორის ხელმოწერა ამოკვეთა: „MICHAELA[N]GELUS BONAROTUS FLORENTIN[US] FACIEBA[T] -  ეს ქანდაკება ფლორენციელმა მიქელანჯელო ბუონაროტიმ გამოკვეთა“. ეს ამბავი მას შემდეგ მოხდა, რაც ...

მასალა მომზადებულია იოსებ გრიშაშვილის - ქალაქური ლექსიკონის მიხედვით.   აშპაშხანა - 1. ადგილი სასადილო, სასადილო უბანი. „აშპაჟ“ - თათრულად მზარეულია. 2. თათრების სასადილო (აჟპაზ-მზარეული). აზაპი - არაბული სიტყვაა, რაც ნიშნავს: ხელუხლებელს, ხასხასას, ქალწულს, ცირას. ხაშზედაც ამბობენ: „დღეს აზაპი ხაში მომიხარშია“, „აზაპი ხაში გაქვს“? და სხვა. აპუხტი - დამარილებული და კვამლში გამოსული ძროხის ხორცი. (აპუხტი ძროხის ხორცისგან მზადდება, შაშხი - ფრინველისაგან, ლორი - ღორისაგან). არტალა - საკლავი საქონლის უკანა წვივ-ბარკლის ნაწილი. კეთდება ცივად, ნიორში. აჯაბსანდალი - 1. მოხარშული საჭმელია, მზადდება კარტოფილისა, ბადრიჯნისა და პამიდორისაგან. 2. პამიდორის (ოქრო-ვაშლას) და ბადრიჯნის შეჭამანდი, ხახვით, ერბოთი, მწვანილით და სხვა სანელებელ მცენარეულობით. ბატიბუტი - 1. კუტი პური ნაპარალი (...) პური თონეში ჩავარდნილი. 2. მოხალული სიმინდი (მზესუჭვრიტას თესლი). 3 თეთრად დახალული სიმინდი. 4. დახალული სიმინდი. დაბატული სიმინდი. თუ კაცი უცნაურად გაიცინებს, იტყვიან ხოლმე - იმის სიცილ...