ვანგოგენი | Vangogen

მე სხვა ქალაქში დავიბადე,მასაც ასევე ბუენოს – აირესი ერქვა. მე მახსოვს რკინის გისოსის კაკუნი შემოსასვლელში, მე მახსოვს ჟასმინები და წყლის რეზერვუარი, რაც ნოსტალგიას იწვევს; მე მახსოვს მწველი მზე და სიესტა, მე მახსოვს დიდებული დრო და ადამიანები, გაუფრთხილებლად რომ მოდიოდნენ. მე მახსოვს მასედონიო საკონდიტროს კუთხეში, ონსეს მოედანზე, მე მახსოვს მიწით სავსე ურმები და მტვრის ბუღი ონსეს მოედანზე, მე მახსოვს მოდური ტანსაცმლის მაღაზია ტუკუმანის ქუჩაზე. მე მახსოვს მესამე შიდა პატარა ეზო, თითქმის მიუკარებელი, რომელიც მონებისთვის იყო განკუთვნილი. ასეთ ბუენოს – აირესში, რაც ამჟამად მეკუთვნის, ალბათ, უცხო ვიქნებოდი. მე ვიცი, რომ ერთადერთი სამოთხე – ადამიანისთვის მისაწვდომი, ეს – დაკარგული სამოთხეა. *** მე ლექსებში ავსახე ჩემს გარშემო არსებული ქალაქი და მოწყვეტილი გარეუბნები. *** მე ვნახე უსასრულო გარეუბნები გარეუბნები, რომლებშიც განსახიერდა დაისების დაუმცხრალი უკვდავება. *** არაფერი დაინახო, ანდა თითქმის არაფერი, ერთი გოგოს სახის გარდა ბუენოს აირესიდან, სახისა, რომლისთვისა...

1506 წელს, სულთან ბაიაზიდ II-ის მიწვევით, მიქელანჯელო ბუონაროტი კონსტანტინოპოლში ჩადის. გენიალურ მოქანდაკეს პაპ იულიუს II-ის აკლდამის მშენებლობა მიუტოვებია და, ხელმომჭირნე პონტიფექსზე გულმოსული, მალულად ოსმალეთში გარბის. მიქელანჯელომ ოქროს რქაზე ხიდი უნდა ააგოს. მოქანდაკე პირველი არ არის, ვისაც ამ ხიდის აგებას სთავაზობენ. მანამდე სულთანმა თავად  ლეონარდო და ვინჩის პროექტი დაიწუნა. მიქელანჯელო გულში წინასწარ ზეიმობს - ამ ხიდით პაპსაც ასწავლის ჭკუას და ლეონარდოსაც მიუჩენს საკადრის ადგილს. ოღონდ მან ერთი რამ არ იცის - სულთნის კარზე უკვე ხლართავენ ინტრიგებს ფლორენციელის წინააღმდეგ...  *** „რადგან ბავშვები არიან, ესაუბრე ბრძოლებსა და მეფეებზე, ცხენებზე, ეშმაკებზე, სპილოებსა და ანგელოზებზე, მაგრამ სიყვარულსა და ასეთ რამეებზე საუბარიც არ დაგავიწყდეს.“ *** ღამე დღეს ვერასდროს ხვდება - განთიადის კოცონზე იწვის. ღამესთან ერთად იფერფლებიან მისიანებიც: ლოთები, პოეტები, საყვარლები. *** შენ სხვა საპყრობილის მკვიდრი ხარ - ძალისა და სიმამაცის სამყაროს წარმოადგენ. გჯერა,...

ნაწყვეტი გენერალ გიორგი კვინიტაძის წიგნიდან - ჩემი მოგონებები 1917-1921 თბილისის დაცვისას, ქართველ მებრძოლთა საგმირო საქმეები: მტკვრის მარცხენა სანაპიროს ჯგუფზე რამდენიმე სიტყვის თქმა მინდა. უპირველესად მდინარე მტკვრის მარჯვენა და მარცხენა სანაპიროზე განლაგებული ჯარის ბრძოლისუნარიანობა და გამძლეობა უნდა შევადაროთ ერთმანეთს. 19 თებევრლიდან ტაბახმელასა და კოჯრის მონაკვეთებზე ბრძოლები არ შეწყვეტილა, ისინი დღედაღამ მიმდინარეობდა და საქმე ხშირად ხიშტის დარტყმამდეც მიდიოდა. გააფთრება უმაღლეს ზღვარს აღწევდა; სანგრები ხშირად მტრის ხელში გადადიოდა, მაგრამ მებრძოლთა თავდადებული შეტაკების შემდეგ კვლავ გვიბრუნდებოდა. რამდენიმე ეპიზოდს გავიხსენებ. ერთ უბანზე მტერი რამდენიმე ათეული კაცის შემადგენლობით, წინ გაიჭრა და უფროსი ლეიტენანტის გოგი ალექსი-მესხიშვილის ბატარეაზე იერიში მიიტანა. იგი სროლით ისე იყო გართული, ლამის ზურგიდან მოახლოებული მოწინააღმდეგე ვერც კი შენიშნა; მხოლოდ უკანასკნელ წამს, როცა სულ ათიოდე ნაბიჯიღა იყო დარჩენილი, ალექსი-მესხიშვილმა შენიშნა ისინი, „ჩემსკენო“, დაიძახა, არტ...

ნაწყვეტი ბობ დილანის წიგნიდან - „ქრონიკები“ 1987 წელი იყო, ხელი, რომელიც სულელურად, მაგრამ უღმერთოდ დავისახიჩრე, ნელ-ნელა მიშუშდებოდა. ძვალი გადამიტყდა, ჯერ კიდევ მწვავე პერიოდი იყო – საერთოდ ვერ ვგრძნობდი, ხელი თუ მქონდა. არ ვიცი, ეს რა დამატყდა თავს, ბედის ერთი უცნაური შემობზრიალება იყო. სულმთლად დავუძლურდი. გაზაფხულზე ასობით შოუს გამართვას ვაპირებდი, მაგრამ ახლა მეეჭვებოდა, შევძლებდი თუ არა საერთოდ მონაწილეობას. ჯერ იანვარი იყო, მაგრამ ჩემს ხელს ალბათ დიდი დრო დასჭირდებოდა რეაბილიტაციისთვის.  მინის კარს მიღმა ბაღს გავყურებდი, სარეველა მომრავლებულიყო. თაბაშირი თითქმის იდაყვამდე მწვდებოდა. თავში ისეთი აზრებიც მიტრიალებდა, იქნებ საერთოდ ვეღარ დავუკრა-მეთქი. ერთი მხრივ, შეიძლება ასეც ყოფილიყო საჭირო, რადგანაც მგონი მანამდე სულ თავს ვისულელებდი, ჩემს ნიჭს, რაც გამაჩნდა, უსარგებლოდ ვხარჯავდი. ბოლო დროს კი სურათი შეიცვალა და ახლა მხოლოდ ის მადარდებდა, სიტუაციიდან რა ისტორიულ დასკვნებს გამოიტანდნენ. საზოგადოებას არ ვაშიმშილებდი, ყოველწლიურად ვაწვდიდი ჩემს დისკებს. მაგრამ რაც ...

(წიგნიდან „საიდუმლო დამწერლობა“, 1981 წ.) მე სხვა ქალაქში დავიბადე, მასაც ასევე ბუენოს – აირესი ერქვა. მე მახსოვს რკინის გისოსის კაკუნი შემოსასვლელში, მე მახსოვს ჟასმინები და წყლის რეზერვუარი, რაც ნოსტალგიას იწვევს; მე მახსოვს ვარდისფერი ლენტი დევიზით, რომელიც ადრე მხიარული წითელი ფერის იყო (1) . მე მახსოვს მწველი მზე და სიესტა, მე მახსოვს ორი რაპირა, გადაჯვარედინებული უდაბურ ადგილას, მე მახსოვს გაზის ფანრები და კაცი გრძელი გათლილი კეტით. მე მახსოვს დიდებული დრო და ადამიანები, გაუფრთხილებლად რომ მოდიოდნენ. მე მახსოვს ყავარჯენი, გრძელწვეტიან დაშნასთან ერთად; მე მახსოვს ის, რაც თვითონ მინახავს, და ისიც, რაც მშობლებმა მიამბეს, მე მახსოვს მასედონიო საკონდიტროს კუთხეში, ონსეს მოედანზე, მე მახსოვს მიწით სავსე ურმები და მტვრის ბუღი ონსეს მოედანზე, მე მახსოვს მოდური ტანსაცმლის მაღაზია ტუკუმანის ქუჩაზე (აქედან ორი ნაბიჯის მოშორებით გარდაიცვალა ესტანისლაო დელ კამპო (2)  მე მახსოვ...

ალბათ, როდესაც ვფიქრობთ ქართულ სამხატვრო თუ სახვითი გენიის, როგორც ფაქტის თუ განსაკუთრებული ფენომენის არსებობაზე, პირველ რიგში ვგულისხმობთ ნიკო ფიროსმანს. იგი ის შემოქმედებითი მუხტია, რომელშიც, ყველაზე ძალუმად წარმოჩინდა ქართული ხედვით - ვიზუალური ცნობიერების განსაკუთრებულობა და სახასიათო თვისებები. ხაზი მინდა გავუსვა იმას, რომ თვისება ადამიანის ცნობიერებისა, თვალით მიღებული, ხილვადი შემეცნებისა თუ აზროვნების დომინანტურობისა, შეიძლება ითქვას პირველობას გულისხმობს. ადამიანის შეგრძნება - განცდათა შორის კარგად არის გამოვლენილი თითქმის ლეგენდადქცეულ გადმოცემებსა თუ ისტორიებში, რომელთა შესახებაც საკმაოდ დამაჯერებლად მეტყველებს წმიდა წერილის პარალელური აპოკრიფული ტექსტები. მაგალითისთვის ედესის ხატის აპოკრიფის მოხმარებაც კმარა. ამ „წერილში“ საუბარია მაცხოვრის ხატის შექმნაზე. ქალაქ ედესის მეფის, ავგაროზის სურვილით კარის მხატვარს მაცხოვარი უნდა დაეხატა, მაგრამ მან ეს ვერ შეასრულა. მხოლოდ მაცხოვრის კეთილი ნებით, მისი გამოსახულება სასწაულებრივად აღიბეჭდა სახატავ ტილოზე. ეს გამოსახულება დიდ...

ამერიკელი ნეოექსპრესიონისტის ნამუშევარი „სოთბის“ აუქციონზე 110,5 მილიონ აშშ დოლარად გაიყიდა. ჟან-მიშელ ბასკიას 1982 წლის უსათაურო ნამუშევარი საწყისს ფასთან შედარებით თითქმის ორჯერ ძვირად გაიყიდა. ნიუ-იორკში გამართულ აუქციონზე ბასკიას ნახატისთვის „ბრძოლა“ რამდენიმე მყიდველს შორის 10 წუთზე მეტი გაგრძელდა. გამარჯვებული იაპონელი მილიარდერი გახდა. რომელსაც ტანსაცმლის ცნობილი ინტერნეტ-მაღაზია ეკუთვნის. მისივე თქმით, ბასკიას ნამუშევარი მისი მშობლიური ქალაქის - ტიბას მუზეუმის კოლექციაში საპატიო ადგილს დაიკავებს.  „სოთბის“ აუქციონამდე, ჟან-მიშელ ბასკიას აღნიშნული ნახატი გასაყიდად 1984 წელს გამოიტანეს. მაშინ მხატვარი ჯერ კიდევ ცოცხალი იყო და მაშინ მისი ნამუშევარი 19 ათას აშშ დოლარად გაიყიდა. აქამდე, ბასკიას ნახატი ყველაზე ძვირად 2016 წელს, 57 მილიონ აშშ დოლარად შეიძინეს. 18 მაისს გამართული აუქციონოდან „სოთბიმ“ 319,2 მილიონი დოლარის შემოსავალი მიიღო. გაიყიდა ისეთი ცნობილი მხატვრების ნამუშევრები, როგორებიც არიან: პაბლო პიკასოს შვილიშვილი მარინა (10 მილიონი დოლარი), როი ლი...

გო ძველი დროიდანვე პოპულარობით სარგებლობდა იაპონიაში. ვარაუდობენ, რომ ეს თამაში 1300 წლის წინ შემოიტანეს ჩინეთიდან. პირველ ხანებში დაცული იყო ჩინური მანერა, მაგრამ თანდათანობით თამაშმა მოდიფიკაცია განიცადა და შეითვისა სპეციფიკური იაპონური ფორმები. გოს ორი კაცი თამაშობს დაფასთან, რომელიც 19 ხაზით სიგრძივ და განივად არის დაყოფილი, რაც 361 გადაკვეთას ქმნის. უფრო ნაკლები ხაზებით დაყოფილი დაფაც (13X13) გამოიყენება, რომელზეც, ბუნებრივია, ნაკლები გადაკვეთა ხდება. სათამაშოდ იყენებენ 180 თეთრი და 181 შავი ქვისაგან (ერთი ზედმეტი შავი ქვა პირველი სვლის უპირატესობის საკომპენსაციოდ ეძლევა შავებით მოთამაშეს) შემდგარ კომპლექტს. მოთამაშენი რიგრიგობით აწყობენ ქვებს ხაზების გადაკვეთაზე. თითოეული ვალდებულია თავისი ქვებით დაფის იმხელა ნაწილი დაიკავოს, სადაც გადაკვეთათა მოწინააღმდეგის მიერ დაკავებულ ტერიტორიას სჭარბობს. ყველაზე ადვილია შემოსაზღვრო ფართობი დაფის ნაპირას ან კუთხესთან, რაკი მისი ნაწილი უკვე შემოსაზღვრულია კიდით. სწორედ აქედან იწყება თამაში. მოწინააღმდეგე, თავის მხრივ, ქვებით ღობავს ...

პიკასოს ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი პორტერტი 45 მილიონ დოლარად გაიყიდა. ნახატზე ლეგენდარული ხელოვანის ერთ-ერთი საყვარელი - დორა მაარია გამოსახული. ესპანელი მხატვრის ნამუშევარი ამერიკელმა კოლექციონერმა შეიძინა. ცისფერკაბიანი ქალის პორტრეტი მეორე მსოფლიო ომის დროს ნაცისტებმა გაიტაცეს, თუმცა საფრანგეთში, პარიზიდან-მორავიისაკენ მიმავალ გზაზე ისინი საფრანგეთის წინააღდმეგობის მოძრაობის წევრებმა შეაჩერეს. პიკასო და დორა მაარის 9 წლიანი ურთიერთობა აკავშირებდათ. მხატვარმა საყვარელი 1939 წელს დახატა. ამ დროს პიკასო 58, ხოლო მაარი 31 წლისა იყო. წყარო: Flashnews BBC

ნაწყვეტი იუკიო მიშიმას რომანიდან - „ოქროს ტაძარი“ კოღოსგან დამცავი ბადე ბევრი არ გვქონდა. არ ვიცი, როგორ არ გადაგვედო მამაჩემისგან ტუბერკულოზი - მე, მამას და დედას ერთად გვეძინა.  მერე კი ბადის ქვეშ ბიძიაც დაგვემატა.  მახსოვს, ერთ ღამეს ხეებს შორის მოფარფატე ციკადები როგორ იკლებდნენ ტაძრის ბაღს. ალბათ სწორედ ამ ხმაურმა გამაღვიძა. ტალღების ხმაც ისმოდა. ზღვიდან წამოსული ბრიზი დამცავი ბადის ღია მწვანე ბოლოებს აფრიალებდა. მაგრამ იყო რაღაც უცნაური ამ ფრიალში. ბადე ქარისგან იბერებოდა და თან ისე ძლიერ ირხეოდა, თითქოს ქარს ფილტრავსო. ამგვარად ქარი კი არ ამოძრავებდა, პირიქით, თითქოს ის სდევნიდა და ძალას ართმევდა ქარს. ტატამზე მოსრიალე ბადის ბოლოები ბამბუკის ფოთლებივით შრიალებდა, მაგრამ მისი რხევა ქარის ნაკადის მოძრაობას არ ემთხვეოდა. ბადის უხეში ქსოვილი მოკლე ტალღებად ირხეოდა და ტბის მღელვარე ზედაპირს წააგავდა - თითქოს შორიდან მომავალი გემის მიერ გამოწვეულ ტალღებს მოეღწია ჩვენამდე, ანდაც, პირიქით, უკვე წასულ გემს დაეტოვებინა ტალღოვანი კვალი... შეშინებულმა, ამ ტალღების გ...

1904 წლის 11 მაისს, კატალონიის ქალაქ ფიგერასში - „თვით“ სალვადორ დალი დაიბადა... ესპანელ მხატვარს, ფერმწერს, გრაფიკოსს და სკულპტორს ექვსი წლის ასაკში სურდა მზარეული გამოსულიყო, შვიდისას - ნაპოლეონი, მას შემდეგ კი თამასა  აღარც დაუწევია. „შინ ტახტის მემკვიდრესავით დავაბიჯებდი. შინ ტახტის მემკვიდრესავით დავაბიჯებდი, ოღონდ ჩემი გული მშობლებმა მაინც ვერაფრით მოიგეს, თუმც კი მზე და მთვარე ჩემზე ამოსდიოდათ - ის კი არა, გამოგიტყდებით და, ცოტათი მატუტუცებდნენ კიდეც. ერთ-ერთ დღესასწაულზე მეფის სამოსი მაჩუქეს - ძვირფასი ქვებით მოოჭვილი ოქროს გვირგვინი და მოსასხამი, რომელშიც თავფეხიანად შემეძლო გახვევა; კარგა ხანი უარს ვიყავი, საერთოდ სხვა რამე ჩამეცვა და დილიდან საღამომდე ასე დავიარებოდი სახლში. როცა ქალები სამზარეულოდან დამიფრენდნენ ხოლმე, დერეფანში დავდგებოდი ჯიუტად, სამეფო სკიპტრით (ანუ, იმავე ბუზსაკლავით) ხელში და ვიფიცებოდი, საკადრისად დავსჯი ამ დედაკაცებს-მეთქი...” სახვითი ხელოვნების შესწავლა  მუნიციპალურ სამხატვრო სკოლაში დაიწყო. 1921 წელს სწავლა მადრიდში, სან–ფერ...

ჩვეულებრივ ადამიანებს, რომლებიც დაუბრკოლებლად წარმოთქვამენ სიტყვებს, შეუძლიათ ღია დატოვონ ამგვარი კარი, რათა ჰაერმა თავისუფლად იმოძრაოს მათ შინაგან სამყაროსა და გარესამყაროს შორის, მაგრამ მე ეს არაფრით შემეძლო. ჩემი გასაღები ჟანგით იყო დაფარული. ენაბლუს წვალება, პირველი ბგერების გამოთქმისას, მახეში გაბმული ჩიტის ტანჯვას წააგავს - თავის გამოხსნას რომ ცდილობს. საბოლოოდ, თავს კი გამოიხსნის, მაგრამ უკვე გვიან იქნება. *** დუმილი საკმარისი იქნებოდა ყოველგვარი სისასტიკის გასამართლებლად. *** როდესაც გააცნობიერებ, რომ შეგწევს ძალა, ეს სამყარო მკლავებში მოიქციო და ბოლომდე გამოწურო, მაშინ... მაგრამ ამგვარი თვითშემეცნება მეტად მძიმე ტვირთია პატარა ბიჭის სიამაყისთვის. სიამაყე უფრო მსუბუქი, ნათელი, თვალისთვის ადვილად აღსაქმელი და მეტად ბრწყინვალე უნდა იყოს. *** სხვებს ჩემი არ ესმოდათ და სწორედ ეს წარმოადგენდა ჩემი სიამაყის ერთადერთ წყაროს. შესაბამისად, არასოდეს მიჩნდებოდა სურვილი, რაიმე სახით გამომეხატა თავი და სათქმელი სხვებამდე მიმეტანა. ვფიქრობდი, თვით განგებამ არ მიწყალობა რაიმ...