ვანგოგენი | Vangogen

კრისტი ბრაუნი - ცერებრალური დამბლით დაავადებული ირლანდიელი მწერალი, მხატვარი და პოეტი, რომელიც ხატვასა და წერას მარცხენა ფეხით ახერხებდა. დაიბადა 1932 წლის 15 ივნისს. 1972 წლის 5 ოქტომბერს საკუთარ მომვლელზე - მერი ქარზე დაქორწინდა. ცნობილია ავტობიოგრაფიული ნაწარმოებით - ”ჩემი მარცხენა ფეხი”, რომელიც ბესტსელერად იქცა, 14 ენაზე ითარგმნა და ჯიმ შერიდანის ამავე სახელწოდების ფილმმა - დენიელ დეი ლუისის მონაწილეობით, კინოაკადემიის ჯილდოც მოიპოვა. ირლანდიური გამოცემის - Irish Times - ის მიმომხილველმა, ბერნარდ შეარმა ნაწარმოებს უწოდა ყველაზე მნიშვნელოვანი ირლანდიური რომანი ჯოისის ულისეს შემდეგ. ბრაუნმა გამოსცა ლექსების სამი კრებული, მათ შორის - Come Softly to My Wake, Background Music and Of Snails and Skylarks და პროზაული ნაწარმოებები - Down All The Days, A Shadow on Summer, Wild Grow the Lilies. კრისტი ბრაუნი გარდაიცვალა 1981 წლის 7 სექტემბერს, 49 წლის ასაკში. დენიელ დეი ლუისის სიტყვა კინოაკადემიის რიგით 62 ცერემონიალზე.

თავისი მაღალი ხელოვნების წყალობით მატეო ფალკონემ დიდი სახელი მოიხვეჭა. ისევე ნაღდ მეგობრად ითვლებოდა, როგორც საშიშ მტრად; მატეოს გასროლილად სთვლიდნენ იმ ტყვიას, რომელმაც მოულოდნელად მისი მოქიშპე განგმირა, როცა იგი წვერს ფანჯარასთან იპარსავდა. როგორც კი ეს საქმე მიყუჩდა, მატეო დაქორწინდა. - არა, შენ მატეო ფალკონეს შვილი არა ხარ! ნუთუ ჩემს თავს შენი სახლის წინ დააჭერინებ? ფორტუნატო, ცოტა არ იყოს, შეკრთა. - რას მომცემ, რომ დაგმალო? - თქვა მან და ჯიანეტოს მიუახლოვდა. ვერცხლის ფულის დანახვაზე ფორტუნატომ გაიღიმა, ბრჭყვიალა ლითონს ხელი სტაცა და ჯიანეტოს წასჩურჩულა: - ნუ გეშინია. ყოველი კორსიკელის ბინა ერთ ოთახს შეიცავს. მთელი მისი მოწყობილობა ერთი მაგიდასა, ორიოდე სკამისა, ზანდუკებისა და თოფ-იარაღისაგან შედგება. ფორტუნატომ ალმარეცად შეხედა ძვირფას ნივთს, როგორც კატამ, რომელსაც ეშინია ბრჭყალებით შეეხოს გემრიელ ლუკმას და პირს არიდებს მას, თითქოს პატრონს ეუბნებოდეს, რა სასტიკია შენი ხუმრობაო! ბავშვს სახეზე ეხატებოდა ბრძოლა, რომელიც მის სულში წარმოებდა საათის მიღების მძაფრ სურვილ...

ეს არის წუთიერი შთაბეჭდილება გარკვეული დროით პარალელურად მორბენალი ორი სიცოცხლისა, აღვსილი მსგავსი იმედებითა და ოცნებებით. ამ ჩანაწერების ავტორი, გარდაიცვალა იმ მომენტში, როდესაც მან ფეხი კვლავ არგენტინის მიწაზე დადგა, ყოველ შემთხვევაში, მე აღარ ვიყავი ის პიროვნება, რომლადაც აქამდე მიმაჩნდა თავი. ამ მოგზაურობამ იმაზე მეტად შემცვალა, ვიდრე წარმომედგინა. ალბერტოს მსგავსად მეც მომიწია საქმისათვის თავის დანებება, მაგრამ მისგან განსხვავებით ამით ბედნიერი ვიყავი. თავს უხერხულად ვგრძნობდი, რადგან სულით მეოცნებე, გაწამებული ვიყავი სამედიცინო სკოლით, საავადმყოფოებითა და გამოცდებით. ჩვენ ბეჭედი დავსვით შეთანხმებაზე - ოცნების ახდენამდე არ დავნებებულიყავით. ზღვას ყოველთვის ვენდობოდი. ის ჩემი მეგობარი იყო, მეგობარი, რომელსაც საიდუმლოს გაანდობდი, ის კი არასდროს გაგთქვამდა; ამასთანავე გაძლევდა საუკეთესო რჩევებს - მის მიერ გამოცემულ აზრიან ხმებს, რომელთა ინტერპრეტირება საკუთარი სურვილისამებრ შეგეძლო. პირველი ცნება, ყველა კარგი მკვლევარისათვის მდგომარეობს შემდეგში: ექსპედიციას ორი მხარ...

მიგელ პლა - დაამთავრა სან კარლოსის (ვალენსია) ხელოვნების სკოლა 1991 წელს. ამ პერიოდში ატარებს ექსპერიმენტებს აკვარელში და აწყობს რამდენიმე გამოფენას.

ვინმეს რომ ეთქვა სურვილი ჩაიფიქრეო, ვისურვებდი, მქონოდა პური მისი ნამცეცებით ეს თოლიები რომ გამომეკვება და მათი ქაოსური ფრენის მიზნად თეთრი წერტილი განმესაზღვრა, მიზანი მიმეცა; ამ ჩხავილიანი უსასოო ფარფატისათვის პურის ნატეხის გადაგდებით გზა გამეკვალა, შევჭრილიყავი ქაოსში და წესრიგი შემეტანა მასში. იგი იმ ზაქს წააგავდა, ათწლეულები მხოლოდ თავისი მოვალეობების შესრულებით რომ საზრდოობს. ,,მიზეზი საკმარისია”, თქვა მან, ,,თქვენი ნაღვლიანი სახე.” მეჩვენებოდა, რომ ამ ბინძურ წუმპეში ეულად დახრჩობა სჯობდა, სადღაც, მიყრუებულ ეზოში ჯალათის ხელით სულის ამოხდას ან გისოსებს მიღმა თავის ამოყოფას. ,,არსებობს კანონი, რომელიც გავალდებულებთ, რომ იყოთ ბედნიერი.” მხოლოდ ახლა ვიგრძენი, რომ ციოდა და მე კი ქურთუკიც არ მქონდა, მხოლოდ ახლა შემაწუხა შიმშილმა და შევნიშნე, თუ როგორ ბუყბუყებდა შიმშილისგან ჩემი მუცელი, ახლა მივხვდი, რომ ჭუჭყიანი და გაუპარსავი ყიყავი, ჩამოფხრეწილი ტანსაცმელი მეცვა და გამახსენდა, რომ არსებობდა კანონი, რომლის თანახმადაც ყველა ამხანაგი სუფთა, გაპარსული, ბედნიერი და მაძღარი უნ...

მორალი დროის საქმეა. -ამქვეყნად ერთადერთი ქალწულები თქვენ ხართ, აგვისტოს თვეში ამ ნიშნით დაბადებულები. -აღმაფრენა წინასწარ არაფერს გითანხმებს, - ვთქვი მე, მაგრამ მოცდა შეუძლია. ფლორინა სილამაზით დაეჯილდოებინა ღმერთს, საუცხოოდ უკრავდა მოცარტს, იყო პოლიგლოტი და გარიბალდელი და რაც მთავარია, მთელ ქალაქში გამოირჩეოდა ერთი განსაკუთრებული ნიშნით: იგი ჩემი დედა იყო. საერთოდ, თუკი რამ ზედმეტი მეჩვენა პირადად ჩემთვის, ყველაფრის გაყიდვას მივყავი ხელი. ზედმეტი კი ჯერჯერობით თითქმის ყველაფერი აღმოჩნდა წიგნებისა და ლილვაკებიანი პიანოლის გარდა. გამიგონია, კაცი რომ დროთა განმავლობაში მამას ემსგავსება, სწორედ ეს არის სიბერის ნიშანიო. ერთხელაც მეორედ ვისაუზმე, თუმცა ახალი ნასაუზმევი კი ვიყავი. სიცოცხლის დღესასწაულიც სწორედ ის არის, რომ მოხუცების მეხსიერება დიდხანს არ იჩერებს გონებაში ნაკლებად არსებით ამბავს და მხოლოდ ძალზე იშვიათად გვღალატობს იგი მართლაც რაღაც მნიშვნელოვანის დროს. თავად ვიგრძენი თავი შეურაცხყოფილად იმის გამო, რომ ის შეურაცხვყავი. - მძღ...რო, - ვუთხარი ორეულს, - აი, ...

ვოლონტიერმა საჭიროდ ჩათვალა განმარტება: — ომი, ვარვარა ანდრეევნა, — საშინელი საზიზღრობაა. იქ არც მართლები არსებობენ და არც დამნაშავენი; ხოლო კარგები და ცუდები ორივე მხარეს არიან. ოღონდ კარგებს ჩვეულებრივ პ-პირველ რიგში კლავენ. — მაშინ რატომღა წახვედით სერბეთში მოხალისედ? — მღელვარედ ჰკითხა, — იქ ხომ არავინ გაგდებდათ? — ეგოისტური მოსაზრებებით. ავად ვიყავი, მკურნალობა მჭირდებოდა. ვარიას გაუკვირდა: — განა ომში მკურნალობენ? — ჰო, სხვისი ტ-ტკივილის დანახვა ადვილად გადაგატანინებს შენსას. — აგერ ისიც, თქვენი ბ-ბუცეფალი, — მიუთიტა ვოლონტიერმა მურა სახედარზე — უშნოა, სამაგიეროდ, არ გადმოვარდებით. — შორია ცარევიცამდე? — ჰკითხა ვარიამ და თან გაბანჯგვლულყურებიანი სატრანსპორტო საშუალების მოკლე ნაბიჯების ტაქტზე ირწეოდა. — მე, ვარვარა ანდრეევნა, ერთი უცნაური თვისება მაქვს. ვერ ვ-ვიტან აზარტულ თამაშებს, მაგრამ როცა თამაში მომიწევს, აუცილებლად ვიგებ. ლეს ცაპრიცეს დე ლა ფ-ფორტუნე (ფრანგულად „ბედის ახირება“). მე თავისუფლებაც კი ვიდინის ფაშას ნარდში მოვუგე. — თუკი ს-სახელმწიფოში ცხოვრობ...

ხის სკამზე უხეშად ნაქსოვი ქუდი აგდია, რომელზეც ნახევრადჩამწვარი სიგარა და ასანთის კოლოფი საყვარლებივით ჩახუტებულან. სინათლის პირველი სხივი მშვიდად ჩამოცურდა ფანჯრის რაფაზე და მძინარე ძაღლის ცხვირს შეეხო. კაცი მუსიკასავით უსმენდა ცხოველის სუნთქვას. ხელოვნება თავისი არსით უფრო ბედნიერია, ვიდრე უკვდავება. სიგარას ჯერ არაფერი ემუქრება. მას ოთხად დაკეცილ ქუდზე ძინავს და კუბელი ფიდელის თბილი თითები ესიზმრება. ადამიანების უმრავლესობას ხომ უბრალოდ მოთმინება არ ყოფნიდა მიეცა სიჩუმისთვის შანსი, შესაძლებლობა, საკუთარი თავი გამოევლინა, მიეღო ეს ღვთის საჩუქარი. სიჩუმის იმ რაოდენობით შეგრძნება, რასაც გარემო გაწვდის, მხოლოდ რჩეულებს ძალუძთ. კაცის ფიქრები ერთიმეორეს გაეკიდა და მან აღმოსავლელი ფაშას სამოსში გამოწყობილი ვინსენტ ვან გოგი დაინახა, რომელიც საკუთარ ნახატს ორმოცდათორმეტ მილიონ დოლარად ყიდულობდა. ადამიანმა სულ თვითონ უნდა იზრუნოს საკუთარ თავზე. მიდიხარ , მერე კი ბრუნდები, რომ შენივე ნახატი შეიძინო ასე ძვირად. კაცს გაეღიმა, შეეცოდა ყოველი სულიერი, რომელსაც წასასვლელი არსად...

პარიზში ღამით ფხიზლად უნდა იყო, თუ გინდა იცოდე, რა ხდება შენს გარშემო. ათ ღამეს რომ გადაწყვიტოს ახალგაზრდა კაცმა მუშაობა, აქედან შვიდ ღამეს უსათუოდ ძილი მოერევა. ღამის ტეხვა მხოლოდ იმას შეუძლია, ვინც ოცი წლის ასაკს გადააბიჯა. იმაზე ცუდი არაფერია, როცა შენს ნაკლს სხვას გააგებინებ. - მე მირჩევნია პატარა უდარდელი ფრინველი ვიყო, ვიდრე მეფე. განა შესაძლებელია, ცეკვით აღფრთოვანებული ქალის სიტყვით აღწერა! მართალს ამბობენ, რომ არაფერია უფრო ლამაზი, ვიდრე იალქნებგაშლილი ფრეგატი, გაჭენებული ცხენი და მოცეკვავე ქალი. - გუშინ ბედნიერების მწვერვალზე, დიუკის მეუღლის სახლში, დღეს დილით კი ცხოვრების კიბის უმდაბლეს საფეხურზე, მევახშესთან; აი, ასეთები არიან პარიზელი ქალები. თუ მათ ქმრებს არ ძალუძთ მათი აღვირახსნილი ფუფუნების უზრუნველყოფა, ისინი თავისი თავით ვაჭრობენ. თუ თავისი თავის გაყიდვა არ ეხერხებათ, მშობელ დედას გაფატრავენ, ოღონდ კი რამე იპოვნონ, რითაც შეიძლება თავის მოწონება. შინაბერამ თვალები დახარა, როგორც მონაზონმა შიშველი ქანდაკების წინაშე. - ასეთ ადამიანს, თუ რაიმე აზრი აეკვი...

დიმიტრის პაპაიოანუ - ბერძენი ავანგარდისტი რეჟისორი და ქორეოგრაფი, დაიბადა ათენში, 1964 წლის 21 ივნისს. პირველად, ხელოვანმა ყურადღება,როგორც მხატვარმა, ილუსტრატორმა და კომიქსების შემქმნელმა, 19 წლის ასაკში მიიქცია. საერთაშორისო მედიის აღიარება დაიმსახურა 2004 წელს, ათენის ოლიმპიური თამაშების გახსნის ცერემონიის რეჟისურისათვის. დიმიტრის პაპაიოანუს ეკუთვნის ”ედაფოსის ცეკვების თეატრის” ყველა დადგმა. 1993 წელს რეჟისორის ერთ-ერთმა ყველაზე ცნობილმა ნაშრომმა - ”მედეა”, მოიპოვა საბერძნეთის ნაციონალური ჯილდო. დადგმებმა - ”ადამიანის წყურვილი” (1999) და ”სამუდამოდ” (2001), მიიღეს წლის ნაწარმოების პრემია. 2005 წელს, საბერძნეთის პრეზიდენტმა, ხელოვნების სფეროში მიღწეული განსაკუთრებული წარმატებისათვის, დიმიტრის პაპაიოანუ ოქროს ჯვრის საპატიო ორდენით დააჯილდოვა.