ვანგოგენი | Vangogen

(წიგნიდან „სხვა, ისევ იგივე“ - 1964 წ.) აი ისიც, ბედი ბორხესის: იცურო ამ სამყაროს სხვადასხვა ზღვაზე და ერთადერთ და მარტოსულ ზღვაზე სხვადასხვა სახელებით; იყო ედინბურგის, ციურიხის, ორივე კორდოვოს, კოლუმბიისა და ტეხასის ნაწილი; მრავალი თაობის მონაცვლეობის შემდეგ დაუბრუნდე უძველეს მიწას და საკუთარ ფესვებს, ანდალუზიაში, პორტუგალიაში, იმ საგრაფოებში, სადაც საქსები ებრძოდნენ დანიელებს და სადაც ერთმანეთს ერეოდა მათი სისხლი; იხეტიალო ლონდონის მეწამული და წყნარი ლაბირინთებით; დაბერდე უთვალავ სარკეებში, ამაოდ უცადო, როდის შემოგხედავენ მარმარილოს ქანდაკებები, შეისწავლო ლითოგრაფიები, ატლასები, ენციკლოპედიები, ნახო ის, რასაც ნახულობენ სხვა ადამიანები: სიკვდილი, გათენების მკაცრი ფერები, დაბლობი და ნაზი ვარსკვლავები; და არაფერი დაინახო ანდა თითქმის არაფერი, ერთი გოგოს სახის გარდა – ბუენოს – აირესიდან, სახისა, რომლისთვის სულერთია, ახსოვთ თუ არა. აი ისიც, ბედი ბორხესის: მგონი, შენსაზე საოცარი მართლაც არ არ...

„სამხილი თაფლის სიტკბოებისა თვითონ თაფლია“ *** არის ხალხი, სულებს რომ გამოიმობს. აი, მე კი სხეულებს ვიძახებ... არ ვიცი არც ჩემი სული და არც სხვათა სულები; ვიცნობ მხოლოდ ჩემს სხეულსა და სხვათა სხეულებს. ეს მყოფნის. *** ვიცოდი, რომ ყველაზე უფრო სასიამოვნო ყველაზე აღვირახსნილი ტყნაურია და ამის მიუხედავად, კვნესის დამალვასაც კი ვცდილობდი. *** სიტყვა „საყვარლები“ ყველა იმ კაცზე ვრცელი მგონია, ვინც კი შევიცანი. *** „დიახ“ ან „არა“ მარტო მოდის, ძალზე სწრაფი ანალიზის შემდეგ. გადაწყვეტილება მარტო მოდის. შლის ყველა წესს. ყურს არაფერს ვუგდებ ჩემივე ხმის გარდა. ჩემი სურვილის ხმის. იშვიათი სურვილის. *** წლების მერე, პრაქტიკული გამოცდილების დონეზე, გადავამოწმე ჭეშმარიტება იმისა, რასაც წერდა ერთ-ერთი არაბი აშ-შუიუხი - დიდი მისულიმი ფილოსოფოსი და ექიმი, მთელი რიგი სამეცნიერო თეოლოგიური ტრაქტატების ავტორი, რომელთაგან 60 ტრაქტატი მედიცინის სფეროშია და ადამიანის ფიზიკური და ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემას ეხება. ამ წიგნებიდან ორი უმთავრესი „ქითაბ ალ-ჰავიი“ და „ქითაბ ატ...

„ოიდიპოს, მამის მკვლელო, დედის ცოლად შემრთველო, სფინქსის საიდუმლოს ამომხსნელო! რაში მდგომარეობს ბედისწერის ამ სამების აზრი? ირანელთა შორის გავრცელებული ძველი რწმენის თანახმად, დიდი სწავლულის გამოველნას ინტრიგა სჭირდება“, - ნიცშე, „ტრაგედიის დაბადება“ „ოიდიპოსი: დიდი ხნის წინ ჩადენილი დანაშაულის კვალს როგორ უნდა მიაგნო?“, - სოფოკლე, „ოიდიპოს მეფე“ „ისევე, როგორც - უმამოს ბავშვს, უშვილო მამასაც არავინ ჩაიკრავს გულში“, - ფირდოუსი, „შაჰნამე“ *** მამაჩემის აზრით, ამქვეყნად ყველაზე დიდი ბედნიერებაა, როცა ცოლად ის გოგონა მოგყავს, რომელთან ერთადაც ახალგაზრდობაში წიგნებს კითხულობდი და იდეალები გაერთიანებდათ. გავიგონე, ერთხელ ეს დედას რომ უთხრა, როცა სხვის ბედნიერებაზე საუბრობდნენ. *** ღამღამობით კარავთან რომ ვისხედით, მოწყვეტილ ვარსკვლავებს ხშირად ვხედავდით და მათზე ვლაპარაკობდით. ოსტატი მაჰმუდის აზრით, თითოეული ვარსკვლავი თითო ცხოვრებას აღნიშნავდა. დიდმა ალაჰმა ზაფხულის ღამე ვარსკვლავებით მოჭედა, რათა შეეხსენებინა, რამდენი ადამიანი და რამდენი სიცოცხლე არსებობს. ამიტომ...

ძალიან ბევრი დაწერილა, მაგრამ ძალზე ცოტა რამ ვიცით ჯინის - უკვამლო ცეცხლისგან შექმნილი არსების - ჭეშმარიტი ბუნების შესახებ.  დღემდე ცხარე კამათს იწვევს, კეთილია ჯინი თუ ბოროტი, მრისხანე თუ შემწყნარებელი. თუმცა მისი ზოგიერთი თვისება საყოველთაოდაა აღიარებული: ჭირვეულობა, ჟინიანობა და გარყვნილება. ცნობილია, რომ ჯინი სწრაფად გადაადგილდება, იცვლის ფორმასა და ზომას. ისინი უბრალო მოკვდავებს, ქალებსა თუ მამაკაცებს, სურვილებს ხან საკუთარი ნებით უსრულებენ, ხან კი იძულებულნი არიან, მათ ბრძანებებს დაემორჩილონ. დროის ჯინისეული აღქმა მკვეთრად განსხვავდება ადამიანის აღქმისგან. ჯინი ანგელოზში არ უნდა აგვერიოს, მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთი ძველი თქმულება საპირისპიროს ამტკიცებს და მოგვითხრობს, რომ თვით სატანა, დაცემული ანგელოზი ლუციფერი, განთიადის ძე, ჯინთა შორის უზენაესი იყო. მოკამათეები ვერც ჯინის საცხოვრებელი ადიგლის შესახებ თანხმდებიან. უძველეს ლეგენდებში ნათქვამია, რომ არაერთ ჯინს უცხოვრია დედამიწაზე, ე.წ. „ქვენა სამყაროში“, ნანგრევებად ქცეულ შენობებსა და ისეთ ადგილებში, რომლებსაც ად...

წერილობითი ჩვენება: განცხადება ავადმყოფობის შესახებ
 ამ დაავადებისგან განკურნებულმა ორმოცდახუთი წლის ასაკში, მშვიდმა და სრულ გონებაზე მყოფმა გავიღვიძე. ჯანმრთელობაც მეტნაკლებად შევინარჩუნე, ერთადერთი, ღვიძლი დამისუსტდა და ისეთი განცდა მქონდა, რომ სხვის სხეულში ვცხოვრობდი; თუმცა ეს შეგრძნება ახასიათებს ყველას, ვინც ამ სენს თავი დააღწია.  გადარჩენილთა უმეტესობას ცნობიერების დაბინდვის პერიოდში მომხდარი მოვლენების წვრილმანები არ ახსოვს. მე, როგორც აღმოჩნდა, ამ დაავადებისა და მაშინდელი ბოდვების შესახებ ყველაფერი დაწვრილებით ჩამიწერია. ზუსტად არ მახსოვს, როგორ მოვახერხე შემექმნა ტექსტი, რომელიც მოგვიანებით გამოქვეყნდა, როგორც „შიშველი საუზმე“. სათაური ჯეკ კერუაკმა მოიფიქრა. მაშინ ამ სიტყვებს ვერაფერი გავუგე, მათ შინაარსს მხოლოდ გამოჯანმრთელების შემდეგ ჩავწვდი. ეს სათაური ნიშნავს ზუსტად იმას, რასაც ნიშნავს – შიშველ საუზმეს – გაქვავებულ კადრს, როდესაც ყველას შეუძლია დაინახოს ყველაფერი, რასაც მიირთმევს, ყველაფერი, რაც ჩანგლის წვერზეა. 
 ამ სენს ნარკომანია ჰქვია და მე თხუთმეტ წელს...

გემი ნიუ-იორკის ნავსადგურში შევიდა, თავისუფლების ქალღმერთის ქანდაკება, შორიდანვე რომ შენიშნა, მის თვალწინ ერთბაშად გასხივოსნდა. ზეაღმართულ ხელში მახვილი ეპყრა და მის გარშემო თავისუფლების ნიავქარი ქროდა.  - რამსიმაღლეა! - ჩაილაპარაკა და ადგილზე გაშეშდა. *** გემზე ზნეობა ნავსადგურების მიხედვით იცვლება. *** - ეჰ, არ ღირს! - თქვა კარლმა და მთელი თავისი ისტორია ხელის გაქნევით მოიგერია. *** ამერიკაში თანაგრძნობის იმედი არ უნდა გქონდეს და სრული სიმართლეა, რაც კარლს ამ თვალსაზრისით ამერიკაზე წაუკითხავს: მხოლოდ იღბლიანების ხვედრია, დატკბნენ აქ ბედნიერებით, ასევე უდარდელ მოძმეთა გარემოცვაში. *** ევროპელის პირველი დღეები ამერიკაში - ეს ხომ ხელახლა დაბადებას ჰგავს. *** როცა სრულიად მარტო ხარ, ბედნიერებაა, თუ ბოლოს და ბოლოს, ვინმე მოგისმენს. *** საშინელია ქარბუქი ნიუ-იორკის გრძელ, სწორ ქუჩებში! ნიუ-იორკულ ზამთარში, თუ ქარის საწინააღმდეგო მიმართულებით მიდიხარ, ის კი ატაცებულ თოვლს ჰაერში ატრიალებს, თვალის თუნდაც წამით გახელა შეუძლებელია, ქარ...

უკიდურესი ძალადობისკენ, ყველაფერზე ბატონობის სურვილში რომ გამოიხატება და ზოგჯერ უხეშად ტერორიზმის სახელით მოვიხსენიებთ, ყოველთვის უფრო ის მამრები იყვნენ მიდრეკილნი, რომელთაც უმანკოება ჯერ არ დაეკარგათ ან სექსუალური პარტნიორის პოვნა ვერ მოახერხეს.  სასოწარკვეთა, რომელიც მამაკაცური ეგოს შელახვას ახლავს თან, მრისხანებად და შეურაცხყოფად იქცევა, როცა ახალგაზრდა მარტოხელა კაცები სიყვარულს, უარეს შემთხვევაში თანაგრზნობას და ყველაზე უარეს შემთხვევაში სექსუალურ პარტნიორს პოულობენ, მათ უკვე აღარ აღელვებთ ასაფეთქებლად გამზადებული ქამრები, ბომბები და სამოთხეში მომლოდინე ქალწულები. ისინი სიცოცხლეს ირჩევენ. მაშინ, როცა მოკვდავ მამრებს ჯინების საყვარელი გართობა - სექსი აკლდებათ, ისინი ორგაზმის მიღწევის ალტერნატიულ გზებს ეძებენ. სიკვდილი, რომელიც ყველა კუთხეში მარტივად ხელმისაწვდომია, ხშირად მიუწვდომელი სექსის ჩანაცვლების შესაძლებლობა გახლავთ. ნაწყვეტი რომანიდან - „ორი წელი, რვა თვე და ოცდარვა ღამე“ ინგლისურიდან თარგმნა სალომე ბენიძემ „ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა“, 2016წ.

„მან დაინახა, როგორ მოახლოვდა განთიადი და მის ბაგეზე ფრთხილმა სიჩუმემ დაისადგურა“, - „ათას ერთი ღამე“ *** სასწაული სწორედ მაშინ ხდება, როცა ღმერთი თავისსავე დადგენილ თამაშის წესებს არღვევს, ეს კი ჩვენი გონებისთვის მიუწვდომელია, რადგან ღმერთი თავის ნებას ბოლომდე მაინც არასოდეს გვამცნობს. *** ფავორიტობა მოდასავით წარმავალია. *** იყო რუშდი, ნიშნავს, ისტორიაში შუბლზე დაღდასმული შეხვიდე. *** თუ ადამიანი თავმდაბლობას არ დაივიწყებს, ცხოვრება სასიამოვნოდ გააოცებს. *** ისტორია უმოწყალოდ ექცევა მათ, ვისაც მოიძულებს და შეუძლია, ასევე უმოწყალო იყოს იმ ადამიანების მიმართაც, რომლებიც მას ქმნიან. *** მორწმუნე ვერასოდეს გაიგებს, როგორ შეიძლება მისმა აზრებმა დასაბამი მისცეს სხვა აზრებს, რომელთაც რწმენასთან საერთო არაფერი გააჩნიათ. *** კამათი საუკეთესო იარაღია გონების გასაჯანსაღებლად, ყველაზე ბასრი იარაღი მათ შორის, რაც კი შექმნილა, რაც კი ცოდნის სიყვარულით შობილა. ფილოსოფიაც სწორედ ეს არის. *** ქარიშხალი ბომბივით დაატყდა ქალაქს. ქალაქის მცხოვრებთ ხელიდ...